Menu

Warszawa (Łazienki Królewskie)

Łazienki Królewskie w Warszawie ukształtowane zostały między XVII w. a XIX w.
Architekt Tylman z Gameren zbudował około 1680 r. na zlecenie S.H. Lubomirskiego
barokowy centralny pawilon na łaźnię (stąd nazwa całego kompleksu) oraz pawilon
zwany Ermitażem. W latach 1724-1732 został wykopany basen wodny. Król Stanisław
August Poniatowski po objęciu tronu polecił powiększyć ogród, a w 1772 r.
zaczęto przekształcać pawilon Łaźni na dom mieszkalny. W latach 1778-1793 Łaźnia
zyskała wygląd klasycystycznego pałacu (architekci D. Merlini i J.Ch. Kramsetzer
oraz rzeźbiarz A. Le Brun), zwanego odtąd pałacem Na Wodzie lub pałacem Na
Wyspie. Latem król wydawał tu słynne Obiady Czwartkowe, z udziałem wybitnych
pisarzy, uczonych i artystów. W parku zbudowano także pawilony: Biały Dom i
pałac Myślewicki w stylu wczesnego klasycyzmu oraz pawilon w stylu chińskim
(przebudowany w 1830 r. na Nową Kordegardę), a także Amfiteatr ze sceną na
wyspie, most z pomnikiem króla Jana III Sobieskiego, Wielką Oranżerię (tzw.
Stara Pomarańczarnia), budynek Kordegardy i nie dokończony kościół zwany
Świątynią Opatrzności.

W 1817 r. Łazienki sprzedano carowi Aleksandrowi I, a Belweder stał się
siedzibą namiestnika, Wielkiego Księcia Konstantego. W XIX w. wzniesiono nowe
pawilony, Stajnię i Wozownię, Koszary Inwalidów, Nową Oranżerię, zaś pawilon
zachodni pałacu Na Wyspie został przebudowany (w 1864 r.) na cerkiew. W 1918 r.
Łazienki przeszły na własność rządu polskiego. W czasie okupacji niemieckiej
(druga wojna światowa) zamknięto je dla publiczności, zrabowano zbiory muzealne,
a po powstaniu warszawskim (w 1944 r.) pałac Na Wyspie spalono. Został
odbudowany po wojnie.