Menu

Kraków (Wawel)

Zamek Wawel był siedzibą książęcą i królewską oraz centrum politycznym
państwa polskiego od XI w. do XVI w. Wzniesiony został na lewym brzegu Wisły na
południe od lokowanego miasta. Wzgórze wawelskie, położone wśród łąk zalewanych
wodami Wisły i Rudawy, znakomicie nadawało się na obronną siedzibę. Wschodnia,
nieco wyższa, część wzgórza została zabudowana najwcześniej, ale
drewniano-ziemne umocnieniami objęły całe wzgórze.

Najstarszą budowlą jest tu rotunda NMP. Pierwsza wawelska katedra powstała w
połowie XI w. na północ od rotundy, nosiła wezwanie św. Gereona. Na wzgórzu
znajdował się wówczas również kwadratowy budynek (obecnie w północno-zachodnim
rogu wewnętrznego dziedzińca).

W 1087 r. rozpoczęto w północnej części wzgórza wznosić drugą katedrę, zwaną
Hermanowską. Prawdopodobnie w tym okresie wzniesiono też salę o 24 słupach. We
wschodnim skraju wzgórza był usytuowany podobno również murowany gródek z wieżą.
Na pozostałej części wzgórza znajdowały się luźne drewniane zabudowania
osadnicze. W okolicy dzisiejszej wieży Złodziejskiej istniał również drewniany
gródek zniszczony przez Tatarów w 1241 r. Po tym najeździe Konrad Mazowiecki
wzniósł umocnienia, łączące katedrę z rotundą, wydzielając z otwartego
dotychczas obszernego dziedzińca wschodnią część. Na miejscu tych umocnień w
końcu XIII w. wzniesiono istniejący we fragmentach do dziś mur obronny. W latach
1250-1258 Bolesław Wstydliwy kontynuował rozbudowę umocnień rozpoczętą przez
Konrada. Wzniósł murowane umocnienia w północno-wschodniej części wzgórza.